En WEER is ontwikkeling en invoering van een nieuw ICT-systeem bij de overheid afgeblazen nadat bleek dat de kosten veel hoger werden dan gepland en de datum van oplevering niet gehaald ging worden. In dit geval op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedsel en bedoeld voor de Nederlandse voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA). Omdat ik al sinds 2002 columnist ben en in die tijd wel een dozijn van dit soort mislukkingen voorbij zag komen (en daar soms ook over schreef), mag ik concluderen dat er STRUCTUREEL iets GOED FOUT gaat ! Zo stopte Defensie eind 2015 met een automatiserings-project dat al een decennium in ontwikkeling was en minstens 430 miljoen en mogelijk zelfs 500 miljoen heeft gekost ! En het bizarre is dat er in 2014 grondig uitgezocht is waarom dat zo vaak en zo grotesk mislukt, maar het heeft er schijn van dat de lessen uit dat onderzoek niet zijn geleerd. Voorzitter Elias van de parlementaire enquête-commissie noemde toen een bedrag van minstens 1 en mogelijk wel 5 miljard per jaar aan belasting-geld dat verspild wordt ! “Dit is onaanvaardbaar hoog en de overheid heeft zulke projecten vaak niet in de hand op kosten, tijd of zelfs het eindresultaat”. Ook: “vaak is er weinig of geen sprake van aansturing, weinig tot geen inzicht in de kosten en verzint de politiek vaak beleid zonder na te gaan of dit wel (technisch) haalbaar is”. En: “het is een onoverzichtelijke boel zonder beheersing, aansturing en uitgangspunten op alle niveaus, bij alle betrokken partijen en in alle stadia van de projecten”. Wat overigens ook erg is: de commissie kon niet eens bij benadering vaststellen hoeveel NL-overheden jaarlijks aan ICT uitgeven en daarom de enorm brede raming van mislukte projecten. En aan de Tweede Kamer: die “faalt in haar controle door gebrek aan ICT-interesse en een gebrek aan deskundigheid op dat gebied”, terwijl het toenmalige kabinet “tekortschoot op informatievoorziening aan diezelfde kamer”. En aangezien we er blijkbaar weinig tot niets van geleerd hebben spoelt er nog altijd een miljard of wat per jaar aan mislukte ICT-projecten door de (blijkbaar) gouden toiletpotten van de overheid; ONS belastinggeld ! Schande …

Bitcoin-waarde is ‘wat een gek er voor geeft’ …

Alleen al de 15%-stijging van bitcoin, een week of wat geleden naar bijna $ 5000 per stuk, bewijst mijn eerdere standpunt dat de munt vooral een piramidespel is waar schaarsheid de boventoon voert en er geen enkele onderliggende waarde in zit. Er is namelijk geen enkele munt ter wereld die zomaar een beweging van 15% maakt zonder enorm goede reden; en ik heb dit niet kunnen ontdekken. Overigens mag deze stijging indrukwekkend zijn, hij valt in het niet bij de nog veel indrukwekkender daling DALING die er sinds het bereiken van $ 20.000 opgetreden is en die langere termijn daling is volgens mij veel belangrijker. Want ik denk dat een bitcoin waard is ‘wat een gek er voor geeft’ en als de meeste gekken eenmaal bitcoins hebben, dan is de markt verzadigd en krijg je dalingen als van $ 20.000 naar $ 5000; en minder. Ik zie genoemde oplevering dan ook vooral in het kader van een langer dalende trend tenzij die opleving een stuk verder gaan dan ik verwacht. En zal de dalende trend de komende maanden en jaren gewoon vervolgd worden totdat de WERKELIJKE waarde van de munt bereikt wordt. En in mijn ogen is die theoretisch NUL al zal er in de praktijk altijd een waarde aan hangen. Dat kan $ 1000, $ 100 of $ 10 zijn, maar misschien ook wel $ 0,01. Nog maar een jaar of wat geleden werden deze virtuele munten nl. verhandeld voor zulke waardes en dus is dat helemaal geen hersenspinsel van ondergetekende. Ik kan me nog herinneren dat iemand een keer een pizza liet bezorgen en daar 20.000 bitcoins voor betaalde; iets dat op het hoogtepunt van de prijs ($ 20.000 per stuk) zo’n $ 400.000.000 waard was ! Een geweldig verhaal uiteraard, maar geld stoppen in bitcoins heeft niets met beleggen te maken omdat er ook geen onderliggende waarde is …

De meeste virtuele munten zijn nog altijd een pyramidespel !

Tot in de jaren 70 zijn veel munten van vele landen gebaseerd geweest op een ‘tegenwaarde’ in goud, zilver of andere waardevolle zaken. Maar omdat die onderliggende waarde, uiteraard gecombineerd met het geloof in de betreffende economie, haar leiders en of andere zaken, voorkwam dat er een echte krediet-expansie kwam is goud als onderliggende waarde voor veel munten geschrapt. Dat had tot gevolg dat de waarde sindsdien wordt vastgesteld aan de hand van het wel en wee van die economie, de leiding en het vertrouwen erin want zonder onderliggende waarde is $ 1 of € 1 theoretisch geen klap waard ! Het vertrouwen in munten, en dus niet hoeveel goudstaven de centrale bank in haar kluizen heeft  liggen en wat dat waard is, is nu bepalend. Bitcoin hoort niet bij een economie en het vertrouwen of wantrouwen (denk b.v aan Zimbabwe of Venezuela) dat daar in heerst en dat zal ook niet zomaar veranderen; al worden er initiatieven ondernomen om er toch een (b.v olie) waarde aan te geven. Maar het zal nog lang zoniet eeuwig duren voordat zo’n potentieel aantrekkelijk kan worden en dan nóg is een prijs per virtuele munt van $ 1, $ 5 of $ 10 per bitcoin veel waarschijnlijker dan de huidige $ 4600. Ook het probleem dat de munt aan een soort maximum is gebonden omdat er steeds minder munten te ‘mijnen’ zijn naarmate er meer gewonnen worden, iets dat kunstmatige schaarste creëert, is (even kunstmatige) prijsopdrijving. Het onderzoek van Bitwise, dat wel 95% van het handelsvolume in bitcoin wijst op kunstmatige handel om interesse te wekken en prijzen op te drijven, helpt ook niet; integendeel. Ook hierdoor is de gedachte, dat de situatie rond bitcoin veel lijkt op een piramidespel, waarschijnlijk juist. Voor diegenen die niet weten wat dat is: een ‘spel’ waarin schaarste wordt geschapen en kopers op steeds hogere nivo’s instappen omdat ze door eerdere instappers overgehaald zijn om ook mee te doen aan zo’n ‘geldmachine’. Totdat de laatste geinteresseerde instapt tegen de hoogste prijs en de de prijs ineenstort; en blijft dalen tot een fractie van de hoogste waarde; de schade is dan enorm ! En ik blijf tot op de dag van vandaag van mening dat er nog steeds niets fundamenteels veranderd is en bitcoin en andere virtuele munten een pyramidespel-achtig verschijnsel zijn en de waarde nog veel verder kan / zal dalen. Tenzij er uiteraard iets heel belangrijks of fundamenteels verandert m.b.t de virtuele munt …