Is het stellen van prioriteiten voor gewone burgers al een regelmatig terugkerende crime; je kunt er bijna niet zonder. In de politiek hebben de meeste partijen daar een routine van gemaakt en proberen zich er zelfs voortdurend mee te onderscheiden. Maar: als politici er niet goed mee omgaan, dan lopen zij het risico om bij de volgende verkiezing niet gekozen / herkozen te worden ! In zekere zin moeten de hoogste prioriteiten bij de burgers dus min of meer parallel lopen met die van politici; laatstgenoemden zijn immers door het volk gekozen en horen diens wensen zoveel mogelijk uit te voeren ! Dat de praktijk veel weerbarstiger is dan de hierboven staande theorie is iedereen wel duidelijk, en dus lopen de belangrijkste prioriteiten van burgers en politici met grote regelmaat (te) weinig of zelfs niet parallel ! Neem nou de steeds sneller om zich heen grijpende klimaat-verandering, waar steeds meer burgers tegen te hoop lopen. Ook ontstaan er steeds meer demonstraties om de verantwoordelijke politici op een veel meer verantwoord / duurzaam pad te de proberen te krijgen. DSM-topman Sijbesma is daar héél duidelijk over: “alles wat het milieu schaadt is of wordt afgestoten omdat bedrijven het zich niet kunnen veroorloven om maatschappelijke trends en risico te negeren. Je kunt dan een boycot van consumenten krijgen, problemen hebben met het aantrekken van getalenteerde medewerkers en zelfs je bestaansrecht verliezen”. Dat kan ons erfgoed ook, als de zeespiegel-stijging ZO HARD gaat dat het zeewater, ondanks meerdere dijk-ophogingen, er uiteindelijk over heen gaat en laag NL onder water komt. En dus is de juiste prioriteits-volgorde: EERST klimaat-verandering stoppen voordat die definitief wordt en volledig uit de klauwen loopt naar (waarschijnlijk) 6 °C, en DAN PAS druk maken om wat er beschermd moet worden. Andersom is het namelijk TOTAAL VERSPILDE MOEITE …

De pensioen-ellende in een land als de VS …

In het verleden heb ik al vaker gewaarschuwd om ons mega-goed NL-pensioenstelsel met rust te laten omdat het ONVOORSTELBAAR goed heeft gepresteerd; NL heeft met afstand het BESTE pensioenstelsel in de wereld. Dat politici aan de haal zijn gegaan met onze pensioenen, de rekenrente en andere zaken als beloftes inzake uitkeringen en we ons arm rekenen, doet daar NIETS aan af. In die columns gaf ik ook aan dat de situatie in b.v landen met (vooral) een omslagstelsel of (vooral) private regelingen (zoals de VS) er enorm veel slechter voorstaat. Een voorbeeld a.d.h.v cijfers: de grootste private pensioen-aanbieder in de VS, Fidelity Investments, illustreert de beroerde pensioen-situatie voor de meeste Amerikanen heel duidelijk. Weliswaar boekte het bedrijf in 2018 een record-aantal ‘miljonairs’, mensen die een pensioen-reserve van $ 1.000.000 of meer hebben opgebouwd, maar dat zijn wel de (grote) uitzonderingen. Het gemiddelde was maar $ 106.500 eind 2018 en worden de uitschieters eruit gehaald dan zakt het naar een uiterst magere $ 24.800. Uitgesplitst naar leeftijd, de belangrijkste factor in pensioen-opbouw, maakt nog niet vrolijker: voor 20-29 jaar is het gemiddelde $ 11.600 en de mediaan slechts $ 4000 terwijl de categorie 30-39 jaar $ 43.600 en mediaan $ 16.500 heeft. Daarboven wordt het wel beter maar dat zal voor de meeste mensen nog lang niet genoeg zijn voor zelfs maar een klein pensioen volgens NL-standaard: 40-49 jaar scoort $ 106.200 gemiddeld maar slechts $ 36.900 als mediaan terwijl de pre-pensionado’s van 50-59 jaar gemiddeld $ 179.100 halen en de mediaan $ 62.700 is. Als laatste de categorie 60-69 jaar, die volgens NL-normen al gauw een ton of 4 (in euro’s) zouden moeten hebben maar gemiddeld slechts over een kleine 2 ton beschikt en geschoond voor de uitschieters zelfs maar $ 63.000. Dit laatste levert, afhankelijk van een aantal factoren zoals levensverwachting (reken) rente en dergelijke een pensioen op van misschien iets van $ 200 per maand; ruw gezegd zakgeld …

Slechte, onvolledige en of gekorte pensioenen zorgen voor lagere groei-raming in de toekomst |!

En terwijl de broodnodige en lang uitgebleven discussie over de rendementen van jaarlijkse premies én het vermogen nu EINDELIJK los begint te barsten, ironisch genoeg NA het pensioenakkoord (waar de vakbonden ingeluisd zijn), trek ik een paar conclusies uit bovenstaand verhaal. Ten 1^e dat de gemiddelde VS-401(k), de benaming voor het VS-pensioenstelsel waar de meeste deelnemers in zitten, al veel te laag is; in veel gevallen TONNEN ! Om nog maar helemaal te zwijgen over de mediaan, die dus voor het overgrote deel van de deelnemers zal gaan gelden en slechts $ 63.000 bedraagt; zoals gezegd is dat in feite zakgeld. Uiteraard zijn dit moeilijk bruikbare en lastige gemiddelde- en mediaancijfers die weinig zeggen over de individuele situatie. Feit is dat zowel de gemiddelde- als de mediane Amerikaan in de toekomst met een veel te laag pensioen zijn of haar laatste levensfase ingaat. En dat heeft een aantal grote economische gevolgen want zeker door de vergrijzing zullen pensioen-uitkeringen een steeds groter deel van het (besteedbaar) inkomen in de VS gaan vormen ! Oftewel: de VS-economie wordt in de toekomst alsmaar afhankelijker van pensioen-uitkeringen omdat er steeds meer mensen met pensioen gaan door de vergrijzing. Conclusie: door de te verwachten lage tot zeer lage pensioen-uitkeringen in de toekomst wordt de koopkracht binnen de VS, gevormd door pensioengangers, kleiner en dat trekt TIENTALLEN JAREN een negatieve wissel op het VS-BBP. Binnen Europa, en dan vooral in het zuidelijk deel, staat iets dergelijks te gebeuren aangezien daar de (private) pensioen-voorzieningen ook verre van optimaal tot soms zelfs beroerd zijn. Ook landen met een (gedeeltelijk) omslagstelsel, waar staats-pensioen-geld (NL: AOW) uit de lopende begroting wordt betaald, krijgen met sterke vergrijzing grote problemen. En mochten de kortingen op pensioenen in ons land (AOW blijft grotendeels buiten schot), ook al zijn die in mijn ogen volledig onterecht, gewoon doorgaan dan zal ook ons land niet ontkomen aan minder groei in de toekomst. En ik heb het idee dat veel politici dat niet eens beseffen, dan wel er niet mee bezig (willen) zijn. Hierdoor moeten potentiële groei-ramingen voor de toekomst wel negatief aangepast worden …

Wessel Aslander

Dhr. Aslander is directeur en hoofd technische analyse van WAvisie, een beursdienst met de focus op de Nederlandse markt. Het combineren van decennia aan ervaring met technische analyse (TA) levert een goede nachtrust op (risicobeheersing). Abonnees krijgen concrete analyses met aan- en verkoopmeningen in ECHTE portefeuilles. Meer informatie: www.wavisie.nl en info@wavisie.nl. Dhr. Aslander schrijft zijn dagelijkse columns voor www.wallstreetweb.nl geheel op eigen titel. Hij belegt meer dan 30 jaar met TA als leidraad middels het veelzijdige beleggingsprogramma Vestics, maar hij gebruikt ook kwalitatieve-, kwantitatieve- en fundamentele analyse en andere analysetechnieken en -methodes. In ‘06 werd hij ‘Beste analist van Nederland’ bij Guruwatch.nl en in ‘06 én ‘07 hij werd 2 keer 2e bij de verkiezing tot “Beursgoeroe” (Blikopdebeurs.com). In ‘08 en ’09 werd hij 4e resp. 2e ‘beursgoeroe’ bij Blikopdebeurs.com; de jury noemt zijn werk ‘realistisch en veelzijdig’. Regelmatig wordt hij genomineerd bij de ‘25 beste beleggingsexperts van Nederland’ van Goudenstier.nl. En hij weet de ‘flop-guru’s’ van Guruwatch.nl structureel te vermijden ! Aslander geeft selectief lezingen over financieel-economisch gerelateerde onderwerpen in brede zin.

Noot:Deze column is een strikt persoonlijke mening; elke conclusie hierin is vrijblijvend en niet bedoeld als (professioneel) advies. Aan meningen danwel conclusies in deze column kan dan ook geen enkel recht of plicht worden ontleend. Controleer zelf of de inhoud voor u wel bruikbaar is, als u deze wilt toepassen. Posities van de schrijver kunnen per minuut, uur, dag, week of maand wisselen. U moet er van uit gaan dat besproken aandelen ook in portefeuille(s) van ondergetekende en / of WAvisie kunnen voorkomen.