Auteur: Wessel Aslander Datum: 11/08/2017 Categorie: Column

De toekomst van centrale bank-presidenten…

Ik heb het al vaker geschreven: Trump is een uiterst controversieel persoon en splitst het land, dat overigens al deels gesplitst was vóórdat Trump op het toneel verscheen, nog eens extra. Hij ontslaat aan de lopende band mensen, soms al na een week (!), alsof hij nog in ‘The apprentice’ zit: “You’re fired” ! Zo wilde hij ook niet dat er nieuwe sancties tegen Rusland kwamen (voor Oekraïne, Syrië en rol in VS-verkiezing) maar met 388 tegen 2 stemmen trok het Huis van Afgevaardigden zich daar geen sikkepit van aan ! Op momenten als dat moet je je als president toch een roepende in de woestijn voelen ? En het maakt de Rusland-verdenkingen die er tegen je heersen, alleen maar sterker. Ook al stemt de Senaat tegen (iets dat niet verwacht wordt), of gebruikt de president zijn veto; hij heeft z’n partij-genoten allerminst in het gareel. En dan nog zoiets: hij eiste van de Senaat dat er gestemd werd over het afschaffen van Obamacare ZONDER dat daar een alternatief voor in de plaats kwam ! Want omdat zijn eigen zorgplannen uiterst controversieel zijn en al meerdere keren werden afgeschoten, is dat geen alternatief. Dus was het totaal logisch dat die plannen wederom afgeschoten werden. Ik vind de regering Trump tot nu toe één grote aanfluiting en absoluut niet in het belang van de VS. En het is principieel een grote schande dat politici vóór het afschaffen van belangrijke wetten kunnen stemmen als ze niet eens weten óf (en wat) ervoor in de plaats komt ! Allemaal puur politiek gedrag; en burgers zijn er altijd de dupe van …

‘Waar gehakt wordt, vallen spaanders’; grenzen van centrale bank-beleid

De komende jaren gaan er allerlei opvolgingen belangrijk worden: zo staan de herbenoemingen van Yellen en Draghi op het programma. Danwel de verkiezing van anderen om de Federal Reserve en de Europese Centrale Bank te leiden. Zoals u weet hebben beide centrale banken sinds de eeuwwisseling een enorm stempel op de (financiële) wereld gedrukt en daar hebben beiden significant aan bijgedragen. Overigens niet op een onomstreden manier, niet vrij van bijwerkingen (die voor sommige groepen ronduit slecht uitpakten) en zeker niet duurzaam. En dus is er best veel ruimte voor verbetering, al kan het grootste deel van de bevolking goed leven met de door hen getroffen maatregelen sinds de kredietcrisis. Wat voor mij het belangrijkst is, is dat centrale banken verschillende keren op verschillende manieren tegen de grenzen van hun mogelijkheden aan liepen. Zo dacht men eerder dat centrale banken ongelimiteerd waardepapier aan konden kopen en op de balans zetten maar bleek dat daar een duidelijk grens aan zat. Ook dacht men eerst dat een negatieve rente geen probleem zou zijn en zelfs nog verder omlaag zou kunnen; ook dat bleek een foute inschatting te zijn. Het meest gevaarlijke is dat centrale banken soms het vertrouwen van de meerderheid van de bevolking dreigden te verliezen, mede omdat verschillende negatieve gevolgen van allerlei genomen maatregelen bij steeds meer groepen steeds harder aankwamen. Als de stemming toen om was geslagen, was het centrale bank-beleid faliekant mislukt !

Blijven Draghi en Yellen aan, of krijgen ze binnenkort een opvolg(st)er ?

Gelukkig is dit deels achter de rug en wordt er aan oplossingen voor bovenstaande problemen gewerkt; iets dat de beurzen waarschijnlijk niet meer heftig in beweging  zet aangezien het financieel-economisch in vrijwel alle gevallen veel beter gaat. Ook in dit geval hangen oorzaak en gevolg met elkaar samen en nu de voordelen van centrale bank-beleid zich steeds nadrukkelijker manifesteren, is het klimaat aangebroken waarin stimulerende maatregelen afgebouwd kunnen worden. Dus: rente langzaam omhoog, QE-programma’s stoppen en balansen verkleinen. De hamvraag daarbij wordt: mogen dezelfde mensen dat doen die eerder de maatregelen in hebben gezet, of van hun voorganger geërfd hebben ? Oftewel: mogen Draghi en Yellen hun werk de komende jaren afmaken, ondanks dat hun termijn de komende jaren afloopt ? Zo liet Yellen zich eerder niet positief uit over de plannen van Trump waarop die ineens negatief sprak over Yellen, om onlangs herbenoeming toch een reële optie te noemen. Ik schreef eerder al dat Yellen en Trump om meerdere redenen waarschijnlijk een deal hebben gesloten en dat mijns inziens de kans op herbenoeming van Yellen groot is. Inzake Draghi is dat een heel ander verhaal: de noordelijke Eurozone-landen hebben genoeg van zijn vooral voor zuidelijke Eurozone-landen gunstig beleid. Zij willen dat sparen, pensioen-opbouw en andere zaken weer normaal en lonend gaan worden en dat het maken van steeds meer schulden afgestraft wordt. Reden waarom ik Weidmann als meest waarschijnlijke opvolger van Draghi zie in 2019 …