Ook het Japanse kabinet van premier Abe is niet bepaald vies van populisme; vooral op financieel-economisch gebied rekt hij de houdbaarheid van allerlei grenzen steeds verder op en uiteindelijk gaat dat een keer héél erg fout. Daar schrijf ik echter een andere keer wel weer over. Tot mijn totale verbijstering lukte hem dat onlangs ook op het gebied van internet-veiligheid voor de Olympische Zomerspelen in 2020 (Tokyo), door minister Sakurada (68) te benoemen. Zoals gebruikelijk stellen a.s bewindslieden zich voor in het parlement en krijgen daar dan vragen over verleden, heden en toekomstige plannen; logisch. Totdat de oppositie vroeg welke ervaring hij met computer-technologie heeft en of er USB-poorten gebruikt worden in Japanse nucleaire faciliteiten. Zijn verbijsterende antwoorden waren o.m “ik heb nooit een computer gebruikt”, “ik zie het probleem niet want vele (top)ambtenaren hebben daar genoeg ervaring mee” en vele malen “dat weet ik niet”. Geconfronteerd met massieve kritiek op zulke antwoorden verdedigde hij zich o.m met het verwijt “dat de vragen van tevoren in hadden moeten worden gediend”. Dat was gebeurd maar dat kon de blijkbaar nogal vergeet-achtige kandidaat-minister zich blijkbaar niet herinneren. Dat is dezelfde man die eerder zei dat de Olympische Spelen Japan ¥ 1500 zouden gaan kosten i.p.v 150 miljard ! En als klap op de vuurpijl kwam hij 2 dagen later met de opmerking “dat hij THUIS geen computer gebruikt; wel op kantoor”. Na zulk soort reacties en veel te vaak de opmerking “dat weet ik niet” geloof ik die laatste bewering TOTAAL NIET. En dus moet de man doorgezaagd worden over zijn ICT-ervaring, of afgeserveerd. Want om een 100% leek op een dergelijke post zetten is vragen om enorme problemen …

Nog zeker tot 2025 doorgaan met het verhogen van kapitaalbuffers !

Alhoewel het een hele toestand is omdat dit al de 2^e keer is dat een groep hoge managers van ABN Amro uit de school klapt om zware problemen te benoemen, en er dus blijkbaar weinig tot niets veranderd is, gaat de column van vandaag over alle NL-banken. Maar niet na nog even gezegd te hebben dat de managers in september schreven “onze bank zit zo vast dat gewone processen niet meer werken” ! Eerder klaagde de groep van 21, die nu tot 40 zou zijn gegroeid, al bij DNB, AFM en de Staat (aandeelhouder NLFI) “dat de top onderling veel wantrouwen heeft en een gebrek aan visie ”. Hoe staat het eigenlijk met de kapitaalbuffers en andere regels die banken moeten volgen om te voorkomen dat ze (wéér) ten onder gaan in een toekomstige (krediet)crisis ? Zoals u zich misschien nog wel herinnert schreef ik in 2016 dat dit proces met de kennis van toen zeker tot 2021 zou duren omdat er pas DAN regels zijn die streng genoeg zijn om een dergelijke crisis te kunnen overleven. Enige tijd geleden testte Europese Bank Autoriteit EBA 70% van de EU-banken en de conclusie was dat geen enkele meer in de gevarenzone zit maar dat er nog wel slechte scores worden behaald. Overigens niet door de grote NL-banken, al is ondergetekende van mening dat de huidige regels nog (lang) niet streng genoeg zijn om een ‘(krediet)crisis 2.0’ veilig te kunnen doorstaan. U moet zich namelijk bedenken dat er sinds de kredietcrisis in 2007-2009 een flink aantal zaken VERSLECHTERD zijn t.o.v de situatie waardoor de kredietcrisis is ontstaan ! Zo zijn er in vele landen bank-conglomeraten ontstaan doordat zwakke broeders werden overgenomen door sterkere; dat levert per saldo geen sterkere conglomeraten op. Zo zijn er alleen al in de VS duizenden kleine en middelgrote banken ten onder gegaan, overgenomen of gefuseerd en zijn er zo veel systeembanken bijgekomen. Ook dachten we dat het wijs was om de kredietcrisis met NOG MEER SCHULDEN op te lossen en inmiddels zijn de wereldwijde schulden sinds het begin van deze eeuw bijna VERDUBBELD ! Een groot deel daarvan is in handen van banken en dus moeten kapitaalbuffers nog véél verder omhoog …

Kredietcrisis van 2007-2009 is niet opgelost, alleen maar vooruit geschoven !

En zo zijn er nog veel meer (soms zelfs bizarre) dingen gebeurd die de financiële wereld eerder veel kwetsbaarder hebben gemaakt dan dat ze het probleem opgelost hebben. De logische conclusie daaruit is dat een toekomstige crisis wel eens veel erger kan worden dan de kredietcrisis uit 2007-2009 ! En dus heb je veel en veel strengere regels, veel hogere kapitaalbuffers en veel meer andere maatregelen nodig om te voorkomen dat het in de toekomst opnieuw misgaat; want dan gaat het echt vreselijk mis ! Mede daarom moet ik mijn inschatting dat EU-banken een dergelijke grote crisis kunnen weerstaan, van 2021 naar 2025 (en mogelijk zelfs naar 2030) opschuiven; vooropgesteld dat de regels in die tijd strenger en kapitaalbuffers hoger blijven worden. Het grote probleem is altijd dat er in de periode van enkele jaren vóór een crisis meestal een VERSOEPELING van regels, kapitaalbuffers en andere maatregelen plaatsvindt die de zaak nog veel erger maakt. De situatie in de VS, waar Trump dergelijke stappen heeft gezet, is dan ook illustratief voor het probleem dat ik schets. En dus moeten wetten, kapitaalbuffers en andere maatregelen eigenlijk NOG HOGER WORDEN dan ze eigenlijk zouden moeten zijn om rekening te houden met dergelijke versoepelingen ! En banken TOCH NOG kunnen laten overleven in de volgende grote crisis. Overigens: waar ik banken schrijft bedoel ik uiteraard eigenlijk alle grote(re) financiële instellingen want het zijn echt niet alleen maar banken die voor onoverkomelijke problemen kunnen zorgen. Want wat als er een crisis als die van 1999-1939 optreedt, eentje die mede aan de basis van het ontstaan van de 2^e wereldoorlog heeft gestaan ! Waarin economieën enorme schokken te verwerken krijgen, 30-40% van het bedrijfsleven kapot gaan en een ontzagwekkend grote werkloosheid losbarst ? Want 1 ding is zeker: politici en centrale bankiers mogen zich dan in de handen wrijven omdat ze de kredietcrisis van 2007-2009 opgelost denken te hebben, maar die is alleen vooruitgeschoven. En als ze daar niet hard aan gaan werken dan komen ze daar vanzelf wel achter …

P.S. Door omstandigheden zijn columns en analyses van ondergetekende de komende tijd minder frequent, danwel onregelmatiger.